Molyuskların su püskürtmə sistemi və generatorlar

Molyuskların su püskürtmə sistemi və generatorlar

Kalmar, karakatisa və osminoq kimi başıayaqlı molyusklar su püskürtmə ilə yaranan itələməyə əsaslanan üzmə sisteminə sahibdirlər. Molyuskların bu xüsusiyyətindən ilham götürən mühəndislər sürət texnologiyasını təkmilləşdirməyə çalışırlar.
Uca Allah başıayaqlı molyusklarda sürətlərini artırmaq üçün istifadə etdikləri xüsusi sistem yaratmışdır. Mühəndislərin heyranlıqla və diqqətlə tədqiq etdikləri bu sistem qüsursuz fəaliyyət göstərir. Bu canlıların itələməyə əsaslanan üzmə sistemi uca Allahın yaratdığı xüsusi bədən quruluşundan qaynaqlanır. Bəs bu canlıların özünəməxsus bədən quruluşu necədir?

Başıayaqlı molyusklarda daxili orqanların yerləşdiyi bədən boşluğunu əhatə edən, “manto” adlı, qalın dəri təbəqəsi var. Dəri təbəqəsinin altında yerləşən əzələlər vasitəsilə bədənlərinə su yığır, sonra isə suyu təzyiqlə püskürdərək üzürlər. “Manto” təbəqəsinin içinə dolan su qıfşəkilli boru vasitəsilə püskürdülülür. Sistemin fəaliyyəti kosmik gəmilərin istehsalındakı geriyə itələmə prinsipinə, başqa sözlə desək, raket sisteminə bənzəyir. Bir çox əzələlərlə əhatə olunmuş, qıfşəkilli ağızcığın ildırım sürəti ilə bağlanması nəticəsində püskürtmə qüvvəsi meydana gəlir. Püskürtmə ağızcığının köməyi ilə istədikləri zaman geriyə doğru üzür, ani manevrlər edir və ziqzaq çəkirlər.

Kolorado Universitetinin kosmik mühəndislik fakültəsindən dosent Kamran Mohseni molyuskların suyun altında hərəkət etmək üçün istifadə etdiyi su püskürtmə sistemindən ilham alaraq yeni generatorlar icad edib. Bu generatorlar sualtı qayıqların daha asta, daha həssas manevr etməsinə imkan yaradır.

Xüsusilə, çətin şəraitlərdə istifadə olunan sualtı qayıqların təhlükəsiz manevr xüsusiyyəti olmalıdır. Bu mexanizmə sahib olan insanlı və insansız sualtı qayıqlar okeanın dibindəki vulkanlardan qütblərdə buz yığınlarının altındakı soyuq dərinliklərə qədər dünyanın hər tərəfindəki ekosistemlərin tədqiq olunmasına şərait yaradacaq.

Hal-hazırda istifadə olunan vasitələrin hidrodinamik dizaynı asta və dar sahələrdə manevr etməyi, müəyyən bir yerə yanaşmağı və açıq sahələrdə havada dayanmağı çətinləşdirir. Buna görə də bu vasitələrin sürəti çox zəif olur.
Allah sonsuz elmi və ağlı ilə bizə varlığının, bənzərsiz yaratmasının və qüdrətinin dəlillərini göstərir. Quran ayələrinin birində Allah belə buyurur:

Göylərdə və yerdə nə varsa, Onundur. Həqiqətən, Allah ehtiyacsızdır, şükrə, tərifə layiqdir! (Həcc surəsi, 64)