Zəka və ağıl arasındakı fərq nədir?

Zəka və ağıl çox vaxt eyni mənada işlədilsə də, tamamilə fərqli iki qavrayışdır. Zəka səbəb ilə nəticə arasındakı əlaqələri tapmaq, bənzərlik və fərqləri dərk etməkdir. Ağıllı bir insan zəkanın verdiyi bütün üstünlükləri istifadə etməsilə bərabər zəkalı bir insanın sahib olmadığı bir qavrama və bacarığa malikdir.

Ağıl insana zəkadan çox üstün bir anlayış qazandıran, dərin düşünmək, doğrunu anlamaq və hər məsələnin həlli yolunu tapmaq bacarığıdır. Habelə ağıl həyatın hər sahəsinə hakim olan və bir çox məsələdə uğurlar gətirən bacarıqdır. İnsanın doğrunu yanlışdan ayırmasını və beləliklə, həyatın hər mərhələsində ən doğru şəkildə düşünməsini, ən düzgün dəyərləndirmələr etməsini və ən yararlı qərarlar verməsini təmin edir.

İnsana bu bacarığı qazandıran yeganə xüsusiyyət isə imandır. Allah iman gətirib Ondan qorxub çəkinən insanlara Qatından xüsusi bir anlayış verir. Quranda Allah qorxusunun insana qazandırdığı bu anlayış belə ifadə edilmişdir:

Ey iman gətirənlər! Əgər Allahdan qorxsanız, O sizə haqla-nahaqqı ayırd edən bir nur verər, günahlarınızın üstünü örtüb sizi bağışlayar. Allah böyük lütf sahibidir! (Ənfal surəsi, 29)